
Mijn vader had een heel uitgesproken euthanasiewens, maar daar is het niet van gekomen. Dat is het mooiste natuurlijk. Hij vond dingen acceptabel die hij eerder nooit voor mogelijk had gehouden. Het is mooi als het zo gebeurt. Een dokter kan niet voor jou kiezen, voor zover er iets te kiezen valt. Bij de coöperatie gaat het om een keuzemiddel en dat vind ik een belangrijk goed. Dat ik er zo over denk heeft op zich niets met het overlijden van mijn vader te maken. Ik vind dit een belangrijk punt van zelfstandigheid.
Wie bepaalt dat je hier bent en wie bepaalt wanneer je hier weg mag? Niemand kan voor jou bepalen wanneer je weg mag. Ik hoop er nog heel lang te zijn hoor, maar ik vind het een belangrijk vraagstuk. Een verzekeraar kan niet voor mij bepalen wanneer ik uitbehandeld ben. Dan wordt het een economisch goed, terwijl het een van de belangrijkste dingen is in het leven. Ik hoop dan ook dat er een poedertje of pilletje komt dat laagdrempelig te koop is en dat legaal is. Centraal staat dat het zorgvuldig gebeurt, met een twee-stappen-systeem bijvoorbeeld en een bedenktijd zodra je er concreet mee bezig bent.
Meer in vrijheid leven
Ik wil eigen regie, dat is het belangrijkste. Autonomie. Als iedereen respect voor elkaar heeft, gaat dat twee kanten op. Mensen die het niet willen, hoeven het niet. Mensen die het wel willen, moeten de mogelijkheid hebben. In de praktijk maken we er bijna nooit gebruik van. Een heel klein aantal neemt feitelijk de regie ter hand. Het gaat om de mogelijkheid, die geeft grote vrijheid. Ik kan daarmee meer in vrijheid leven. Het gaat om het idee. Ik zal het waarschijnlijk ook niet gebruiken.
Voor mezelf heb ik helder dat ik geen levensverlengende zaken aan mijn lijf wil, maar dat gaat ongetwijfeld veranderen. Net als bij mijn vader. Daar ben ik van overtuigd. Op het moment dat je ervoor staat of het gebeurt, is de kans groot dat je een andere keuze maakt. Dat je toch hecht aan het leven. Het gaat mij om de vrijheid die je hebt als je het leven niet meer waard acht en het lijden te groot is, dat je dan niet in discussie hoef te gaan met iemand die het denkt te kunnen bepalen. Ik wil zelf kunnen bepalen dat het een mooie dag is en dat ik mijn leven heb geleefd. Zonder daar anderen mee tot last te zijn. Dat vind ik heel cruciaal. Sommige mensen zitten jaren te wachten op hun dood, ook in de religieuze hoek. Die zullen nooit iets doen, maar het zou mooi zijn als ze een keuze hebben. Ik vind het heel triest. Dat is niet wat ik wil. Mijn kinderen weten dat ook.
Respect voor elkaars keuze
Mensen om me heen weten dat ik er zo in sta en het is een kwestie van respect. Wat je achtergrond ook is, je hoeft mij die kans niet te ontnemen. Heb respect voor elkaars keuze. Zelfmoord is een noodgreep, dat doe je niet zomaar. In sommige gevallen is het een schreeuw om aandacht maar dat geldt niet voor de serieuze gevallen. Je staat niet voor een trein en denkt: laten we deze maar eens nemen. De gevolgen zijn echter zo groot, zoveel mensen raken daarbij betrokken. Dat vind ik bijna schandalig. Maar het is een noodgreep. Als je een pil hebt, is het niet per se laagdrempeliger. Helemaal niet.
Het zou niet zo’n gevoelig onderwerp moeten zijn, dat verhelpt veel problemen. Er wordt te weinig over gesproken. Er zijn gemeenschappen waar het gewoon niet bestaat. Moet je nagaan hoe genegeerd mensen zich voelen die last hebben van het een of ander. Want zelfdoding bestaat zogenaamd niet. Dat is eigenlijk heel bizar. Volgens mij proberen jaarlijks 90.000 mensen zelfmoord te plegen en daarvan slagen er 2000. Moet je je de impact voorstellen op de mensen in hun omgeving. Laten er tien mensen zijn in hun omgeving die daar direct mee belast worden. Dat zijn 900.000 mensen, bijna een miljoen. Elk jaar weer! En we willen er niet over praten in de politiek, dat is vreemd.
Ik weet niet of iedereen goed nadenkt over de dood. Met 49 ben ik nog betrekkelijk jong. Ik ben niet veel bezig met de dood maar ik wil voor mezelf de mogelijkheid hebben om zelf te bepalen wanneer ik er klaar mee ben. Zonder daar anderen mee te belasten. Hoewel je dat sowieso doet. Je belast per definitie anderen met jouw dood. Als het goed is, gaan de mensen om je heen je missen. Daar belast je ze al mee. Tenzij je zo’n bizar figuur bent dat niemand je mist.